• ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΜΥΝΑ ΚΥΠΡΟΥ

    Πάντα εκεί.
    ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ

Πλημμυρικοί Χάρτες του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων

ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΜΥΝΑ ΚΑΙ ΑΤΥΠΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ

Εισαγωγικά

Πρώτη υποδοχή των ατύπων μεταναστών 

Η Πολιτική Άμυνα ανέλαβε το 2014 την ευθύνη της πρώτης υποδοχής ατύπων μεταναστών και τη λειτουργία του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής στην περιοχή Κοκκινοτριμιθιάς στο πρώην στρατόπεδο «Πουρνάρα».

Το Κέντρο «Πουρνάρα» δημιουργήθηκε για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων αναγκών που προκύπτουν μέσα από μαζική άφιξη στην Κύπρο, ατόμων από τρίτες χώρες που χρήζουν διεθνούς προστασίας. Πρόκειται για μία από τις σημαντικές προκλήσεις στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, την οποία καλείται η Κύπρος να αντιμετωπίσει με βάση τις διεθνείς υποχρεώσεις της και ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για την αποστολή αυτή ενεργοποιείται το Σχέδιο «Ναυκράτης», με βάση το οποίο η Πολιτική Άμυνα αναλαμβάνει την ευθύνη για τον συντονισμό της επιχείρησης σε τακτικό επίπεδο και, παράλληλα την οργάνωση του καταυλισμού για την πρώτη υποδοχή.

Το Σχέδιο «Ναυκράτης»

Στην ενεργοποίηση του Σχεδίου «Ναυκράτης» συμμετέχουν αναλόγως περιστατικού, η Αστυνομία, η Λιμενική, το Κέντρο Έρευνας και Διάσωσης Λάρνακας, η Εθνική Φρουρά και παράλληλα, η Υπηρεσία Ασύλου, το Υπουργείο Υγείας, οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, το Υπουργείο Παιδείας, καθώς και άλλες οργανώσεις και διεθνείς οργανισμοί όπως, η Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες (UNHCR), η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης Ασύλου (EASO), ο Ερυθρός Σταυρός.

Η Πολιτική Άμυνα υλοποιεί με αποτελεσματικότητα και υψηλό επαγγελματισμό την αποστολή αυτή, κινητοποιώντας δυνάμεις της και συντονίζοντας τις άλλες αρμόδιες υπηρεσίες, αμέσως μετά τη λήψη του πρώτου σήματος μαζικής άφιξης ατύπων μεταναστών. Τέτοιες αφίξεις συμβαίνουν αναπάσα στιγμή από οποιοδήποτε σημείο, τη θάλασσα ή τη στεριά, κυρίως από μη ελεγχόμενες οδούς λόγω της εκτεταμένης γραμμής κατοχής.

Μαζικές αφίξεις ατύπων μεταναστών

Το μέγεθος της πρόκλησης και η ένταση των μη ελεγχόμενων μεταναστευτικών ροών έχουν καταστεί πρόδηλες τα τελευταία πέντε χρόνια, καθιστώντας την όλη αποστολή κρίσιμης σημασίας για την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η Πολιτική Άμυνα φιλοξένησε στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής «Πουρνάρα» από το 2014 και μετά, ένα συνεχώς αυξανόμενο ετησίως, αριθμό μεταναστών. Η πρώτη μαζική άφιξη εκδηλώθηκε με τον εντοπισμό ναυαγών σε ακυβέρνητο σκάφος, από το κρουαζερόπλοιο «Σαλαμίς» τον Σεπτέμβριο του 2014. Συνολικά εκείνη τη χρονιά φιλοξενήθηκαν στο Κέντρο «Πουρνάρα» 339 άτομα. Την διετία 2015 – 2016 συνεχίστηκαν οι αφίξεις άτυπων μεταναστών και φιλοξενήθηκαν 515. Έκτοτε η ροή υπερδιπλασιάστηκε και το 2017 φιλοξενήθηκαν στο Κέντρο «Πουρνάρα» 1001 άτομα και το 2018, άλλοι 1120. Μόνο το 2019 και με βάση τα πιο επικαιροποιημένα στοιχεία (Αύγουστος 2019), φιλοξενήθηκαν 2210 άτυποι μετανάστες.

Πρώτη ανακούφιση και μέριμνα

Η Πολιτική Άμυνα κινητοποιεί όλα αυτά τα χρόνια, τις δυνάμεις της από την πρώτη στιγμή της άφιξης, συντονίζοντας τις υπόλοιπες υπηρεσίες και αποστέλλοντας άμεσα στην σκηνή, προσωπικό για την πρώτη ανακούφιση, υποδοχή και μέριμνα: από τους βορειοδυτικούς θαλάσσιους διαδρόμους, στον Πύργο Τηλλυρίας, το Λατσί, τον Ακάμα, ή τους νοτιανατολικούς, τον Πρωταρά, την Αγία Νάπα και τη Δεκέλεια και ακόμα, από κάθε μη ελεγχόμενο σημείο κατά μήκος της γραμμής κατοχής στην πεδιάδα της Μεσαορίας.

Οι Αμυνίτες – μόνιμο προσωπικό και εθελοντές, αποδεικνύουν την υψηλή ανταπόκρισή και προσήλωση στην αποστολή τους. Υπηρετούν τις αξίες του ανθρωπισμού και της προσφοράς βοήθειας σε ανθρώπους που κινδυνεύουν, βασανίστηκαν και έχουν επείγουσα ανάγκη στήριξης και ταυτόχρονα, συμβάλλουν στην εκπλήρωση των διεθνών υποχρεώσεων της Κύπρου που απορρέουν από το Προσφυγικό Δίκαιο και την εφαρμογή της Κοινής Πολιτικής Ασύλου και Μετανάστευσης της ΕΕ.

Η Πολιτική Άμυνα επιτυγχάνει τον μέγιστο συντονισμό των αρμοδίων υπηρεσιών και την κινητοποίηση των Εθελοντών της, καθώς και των τοπικών αρχών: πρώτη ανακούφιση, υλικά πρώτης ανάγκης (σίτιση, ρουχισμός, παπούτσια) και ακολούθως μεταφορά σε αστυνομικούς σταθμούς για ταυτοποίηση στοιχείων. Στη συνέχεια μεταφορά στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής «Πουρνάρα» για ολιγοήμερη παραμονή κατά τη διάρκεια της οποίας συνήθως οι άτυποι μετανάστες εκδηλώνουν τις προθέσεις τους υποβάλλοντας αίτηση ασύλου.

Η οργάνωση του Κέντρου «Πουρνάρα»

Τα στελέχη της Πολιτικής Άμυνας αποδεικνύουν τον επαγγελματισμό τους στην άμεση ανταπόκριση και την οργάνωση της πρώτης υποδοχής, έχοντας επίγνωση των συνθηκών μέσα στις οποίες καλούνται να προσφέρουν στήριξη. Οι Αμυνίτες καλούνται να χειριστούν με ευαισθησία και ανθρωπισμό ανθρώπους που είναι ευάλωτοι γιατί κινδύνευσαν, κακοποιήθηκαν ή ακόμα έτυχαν βασανισμού και εκμετάλλευσης, δεν έχουν δικά τους μέσα συντήρησης, φοβούνται ή αισθάνονται καχύποπτα και, ταυτόχρονα, χρειάζεται να κατανοούν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους: έγκυες γυναίκες, ασυνόδευτα παιδιά, ηλικιωμένοι, μονήρεις οικογένειες, θύματα εμπορίας, άτομα που κινδύνευσαν ή που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας ή χρειάζονται ψυχοκοινωνική στήριξη.

Παράλληλα, οι Αμυνίτες γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες στον χειρισμό των μεταναστών, καθώς διαθέτουν διαφορετικά εθνικά, πολιτιστικά, θρησκευτικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά.

Στο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής  «Πουρνάρα» η Πολιτική Άμυνα διασφάλισε την ομαλή συμβίωση όλων αυτών των ανθρώπων που φιλοξενήθηκαν προσωρινά, μέχρι να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες και αποδεσμευτούν: λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων, ιατρική και επιδημιολογική εξέταση, ψυχολογική στήριξη, υποβολή αίτησης ασύλου και προκαταρκτική εξέταση κ.ά. Στο χώρο λειτουργεί Ιατρείο, το οποίο στελεχώνεται από το Υπουργείο Υγείας, ενώ οι διαμένοντες εξυπηρετούνται επίσης από τα δημόσια νοσηλευτήρια αν παραστεί ανάγκη. Στους διαμένοντες στο Κέντρο προσφέρονται τρία γεύματα ημερησίως.

Η Πολιτική Άμυνα έδειξε την ικανότητά της να προσαρμόζεται σε νέες και αυξημένες απαιτήσεις για την πολιτεία και την κοινωνία μας στη διαχείριση του πολύπλοκου μεταναστευτικού φαινομένου.